Dede Korkut’un Üçüncü Elyazması (Soylamalar ve İki Yeni Boy ile Türkmen Sahra Nüshası) – Yusuf Azmun

Dede Korkut Kitabı’nın bu güne kadar iki yazması bilinmekte idi. İlk bulunan harekesiz Dresden yazmasında 12 hikâye, ikinci olarak bulunan harekeli Vatikan yazmasında ise bilinen 12 hikâyenin 6’sı yer almakta idi. Bu yazmalara ek olarak İran’ın Türkmen Sahra bölgesinde üçüncü Dede Korkut yazması bulundu. Bu üçüncü yazmaya bulunduğu yer ile ilgili olarak Türkmen Sahra nüshası adı verilmiştir. Baştan bilinmeyen miktarda eksik olan bu üçüncü yazmada daha önceki yazmalarda geçmeyen yirmi yedi soylama bulunmaktadır. Birçok yeni bilgiler veren bu soylamalarda Kazan Han’ın daha önceki adının “Deli Dönmez” olarak geçtiğini söyleyelim.

Türkmen Sahra Yazması’nda daha önceki nüshalarda geçmeyen iki yeni hikâye (13. ve 14. boylamalar da) yer almaktadır. 13. hikâye Aras Irmağı ile Kars Kalesi’nin nasıl ve kimlerle alındığı, 14. hikâyede Salur Kazan’ın gökten inerek gördüğü her insanoğlunu yutan yedi başlı ejderhayı öldürdüğü boylardır. Yedi başlı ejderhayı Salur Kazan’ın öldürmesi ile ilgili olarak Dede Korkut’un “Salur Kazan’ın Esir Olduğu Boy” ile Şecere-i Terâkime’de “Salur Kazan’ın Övgüsü” ile ilgili soylamalarda zikirler yapılmıştı.

Türkmen Sahra Yazması üzerindeki ilk bilimsel çalışma ile yayımı yapan Yusuf Azmun’un kendisi de 80 yıl önce Türkmen Sahra bölgesinde doğmuş, öğrenimi ile iş hayatını Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye ve İngiltere’de sürdürmüş, lisans öğretimini de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde yapmıştır. Türkiye’de Türk Filolojisi’nin kurucusu olan Ord. Prof. Dr. Reşid Rahmeti Arat’ın en son öğrencilerinden olan bir Türkbilimcidir.