1923’ten 2023’e Yüz Yıllık Çınar: Cumhuriyet

Cumhuriyet, bir yönetim biçimi ya da siyasal bilimlerle ilgili bir kavram olmaktan öte hayatın her alanını kapsayan, insanı toplumun merkezine alan ve insana vatandaşlık bağı yoluyla bireysel kimlik kazandıran bir sistemdir. Bu sistemde sosyal sınıf farklılıklarının etkileri azaltılarak güçlünün haklı olduğu değil haklının güçlü olduğu, anayasal düzenin ve kurumların ön plana çıktığı, halk iradesinin yönetimi ve geleceği şekillendirdiği, sosyal hayatın hukuk çerçevesinde yönlendirildiği yönetim biçimidir. Bu yönetim biçiminde halk iradesini ipotek altına alan krallara, imparatorlara, diktatörlere yer olmadığı gibi sosyal hayatı ve sosyal dengeyi bozan hiçbir gruba, sınıfa da yer yoktur. Cumhuriyet, güçlü olanın üstün sayılmadığı kanunlar yoluyla toplumsal eşitliğin sağlandığı yönetimdir. Cumhuriyet idaresinde devlet ve toplum düzenini bozacak tüm yapılar yok sayılmış, hayatın merkezine insan ve insan iradesi koyulmuştur. Bundan dolayı cumhuriyet yönetimlerinde bir yandan bireysel özgürlükler kanunlar yoluyla koruma altına alınırken diğer yandan kamu hukuku da korunmakta kamunun faydası, anayasaya ve kanunlara aykırı hareket eden kişilerin, bireysel çıkarlarının önüne geçmektedir. Bundan dolayı cumhuriyet ile yönetilen ülkelerde özgürlük kanunlarla sınırlandırılmış, toplumsal çıkarlar, bireysel çıkarların önüne geçmiştir.

Cumhuriyet, yüzyıllar boyunca insanı ve insan iradesini yok sayan, saltanat vb. monarşi şekilleriyle yönetilen toplumlar için bir zorunluluktur. I. Dünya Savaşı sonrasında imparatorlukların tasviyesinin ardından cumhuriyet ile yönetilen yeni devletler ortaya çıkmıştır. Bu devletler içerisinde en çok dikkat çekeni ise Türkiye Cumhuriyeti’dir. Çünkü bu devlet, masa başında değil savaş meydanlarında dünyaya meydan okuyan emperyalizme ve işbirlikçilerine boyun eğmeyen Türk milleti tarafından kurulmuştur.

İşte bu irade, saltanata karşı cumhuriyeti kuran, masa başında yok sayılan bir milleti, savaş meydanlarında azmiyle, inancıyla yeniden dirilten iradedir. İmparatorluğun son bir asırında her şeyini kaybeden bu millet, 29 Ekim 1923 tarihinde yeni bir devlet kurarak cumhuriyet idaresiyle tanışmış, küllerinden yeniden doğmuştur. Cumhuriyet ile birlikte Türk vatandaşlarının, temel hak ve hürriyetleri anayasal güvence altına alındığı gibi her bir Türk vatandaşı, bu vatanın eşit paydaşı olarak kabul edilmiş ve bir ulus kimliği inşa edilmiştir. Bu yönüyle cumhuriyet Türk milletini, millet yapan en temel unsurlardan birisidir. Bir ulusun inşası, bu milletin devasıdır…

Bu yazı vesilesiyle ülkemizin kurucusu ve cumhuriyetimizin banisi Gazi Mustafa Kemal Atatürk başta olmak üzere tüm gazi ve şehitlerimizi rahmetle anıyorum. Ülkemizin kuruluşunun ve cumhuriyetimizin ilanının 100. yıl dönümü kutlu olsun.

Muhammed Aslan

Kategori : Genel, Kutlu Köşe Yazıları - Etiketler :100 Yıl, 29 ekim, Cumhuriyet, Kutlu Köşe Yazıları, kutlu yayınevi, muhammed aslan - Tarih : 29 Ekim 2023