Tahir Altun’un “Kur’an’da İbadet Kavramı” adlı bétiği yayınevimizden çıktı.

İnsan, Allah’a kul olmayı ifade eden ibadet için yaratılmıştır. İbadet Allah’ın sevdiği ve razı olduğu, gizli aşikâr her türlü söz ve davranışı içine alan geniş kapsamlı bir terimdir. Bu terimin biri özel diğeri genel olmak özere iki anlamı vardır.

Özel anlamda ibadet, Mükellef insanın, nefsinin arzusu hilafına, niyete bağlı olarak yapılmasında sevap olan, içinde Allah rızasını, içinde kâmil tevazu’u ve muhabbetin ileri noktasını barındıran, zahirî-batinî hal ve hareketlerle Allah’a kurbet (yakınlık) ve yönelmeyi ifade eden özel itaattir.

Genel anlamda ibadet, mükellefin Allah’a karşı duyduğu saygı ve sevginin sonucu olarak onun rızasına uygun davranma çabasını ve bu şekilde yapılan iradî davranışları ifade eder. Böylece tamamen dinî olan görevlerden başka, kişinin Allah’ın hoşnutluğunu kazanmak için yaptığı her fiil de ibadet olarak nitelendirilir ve ödüllendirilir.

Öyleyse Allah’a gereği gibi kul olma inancıyla hareket eden kişinin, yaptığı her meşru iş ve söylediği her güzel söz nerede ve ne zaman olursa olsun ibadet niteliğindedir. Bu anlamdaki ibadet, Kur’an-ı Kerim’deki ameli salih kavramıyla eşanlamlıdır. Nitekim Kur’an-ı Kerim’de bu iki kavramla ilgili, biri diğerinin anlamını ifade eden birçok ayet vardır.

Meselâ, yiyecek ve içeceğin ibadet niyetiyle yapılması şu şekilde olursa: Allah’ın helâl kıldıklarını yerine getireyim, helâl ile iktifa edip harama kaçmayayım ve Allah’ın bana farz kıldığı emirlerini yerine getireyim diye yemeyi içmeyi ve tenezzüh etmeyi niyet ederse ibadet olur. Bu niyetle yiyip içip kuvvet kazanan kimse, Peygamberimizin “Kuvvetli ve bünyesi sağlam mümin (ibadetini kusursuz yaptığı için) bünyesi zayıf müminden daha hayırlıdır ve Allah nezdinde daha sevgilidir…” hadis-i şeriflerindeki senaya mazhar olur. Nefsin istediği ve zevk aldığı bütün bu hayatî emirler, böyle bir hâlis niyetle yapıldığında ibadet zümresine dâhil olur ve sevaba vesile olur. Kul, bütün bu zevk ve sefaların içinde yüzdüğü hâlde niyeti Allah’ın rızasını kazanmak olduğu için, her yaptığı ile Allah’a biraz daha yaklaşır. Bu temele dayanarak fukaha ve din âlimleri, “Salih niyet, âdetleri ibadete çevirir.” demişlerdir.

Kategori : Yeni betikler - Etiketler : - Tarih : 29 Aralık 2023